interessant.in / Utrecht / Cultuur

Langs de Oudegracht slenterend zie je soms interessante dingen als je omhoog kijkt. Boven de winkelplint van het pand op nummer 129 lees je bijvoorbeeld "Hotel Kasteel van Antwerpen". Bij nadere beschouwing zie je in de gevel een steen waarop een vesting is afgebeeld en de tekst "IN KASSTEL TANTWERPEN’".

Op een aan Jan Brueghel toegeschreven tekening uit 1620 heeft dit gebouw een houten voorgevel. Ditzelfde gebouw heette ook "çasteel van Antwerpen", het "wapen van Antwerpen", of "vanouds schoonegge en nu Casteel van Antwerpen".

Renovatie

Op de gevel zie je verder de tekst "Anno 1882". Dat is dan wel het jaar van de restauratie. Twee huizen werden samengevoegd en de houten voorgevels, die op de prent van Jan Brueghel dus nog wel te zien zijn, worden vervangen door deze neobarokke metselwerk gevel. Na de verbouwing trok dit hotel veel bezoekers. In 1913 stond dit hotel opgenomen in de Thomas Cook Traveller's Handbook.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog zou het pand gebruikt zijn door de Duitse Wehrmacht als kwartier voor de officieren.

Waar of niet waar?

In Oud Utrecht (uitgave 15 maart 1946) staat het volgende verhaal over het Kasteel van Antwerpen vermeld:

Uit een brief van een student uit Engeland, J. Steuart, die in Utrecht studeerde, horen wij dat in oktober 1695 lady Dundee met haar tweede man, Alexander Livingstone, vicount of Kilsyth haar dochter en het kindermeisje in Utrecht verbleef en hun intrek hadden genomen in het ´Het Kasteel van Antwerpen´tot zij een beter logement hadden gevonden. Op 16 oktober ging J. Steuart naar ´Het Kasteel van Antwerpen´om aan de algemene tafel met de familie Kilsyth (of Kilseith) te gaan eten. Na het eten liep hij om twee uur naar boven toen een bediende hem tegemoet kwam met de mededeling dat de kamer van lady Dundee (zoals zij zich bleef noemen) was ingestort. Bij de kamer aangekomen, bleek dit maar al te waar. Kilsyth had twee gekneusde benen en al zijn kleren waren gescheurd. Lady Dundee, haar dochter en het kindermeisje waren echter dood. Wat was er gebeurd, Het bleek dat er de hele dag turf naar boven was gesjouwd (300 ton) en dit bleek de zoldering niet te kunnen dragen en deze bezweek precies boven de kamer van de Engelse gasten. De lijken van lady Dundee en haar dochter werden in Utrecht gebalsemd en zijn daarna naar Schotland vervoerd. Het kindermeisje is nog dezelfde dag in Utrecht begraven. Hierna ging het verhaal rond dat er opzet in het spel zou zijn en dat de waard de balken zou hebben doorgezaagd. Lady Dundee en haar eerste man zouden Jacobieten zijn geweest, aanhangers zijn van Jacobus II, de afgezette koning van Schotland, en betrokken zijn geweest bij een plan om de koning-stadhouder Willem III van de troon te stoten. Deze versie van het verhaal lijkt echter niet op waarheid te berusten en wordt ook weersproken door de brief van de Engelse student.

Tot slot

In de Lange Elisabethstraat vind je nog de oorspronkelijke achteruitgang van de gebouwen.

Beschermheilige van Utrecht

Maarten, Romeins soldaat, leefde in de vierde eeuw. Volgens de legende deelde hij zijn mantel met een bedelaar bij de stadspoort van Amiens. De Rooms-katholieke kerk verklaarde hem heilig (Sint Martinus van Tours) en zo kon Sint Maarten beschermheilige van de stad Utrecht worden. Je vindt Sint Maarten terug op de spits van de Domkerk. De Domkerk, nu een Protestantse kerk, was de Sint Maartenskathedraal van Utrecht. Op verschillende plaatsen in Utrecht vind je herinneringen aan Sint Maarten.

Pelgrimsroute

Voor de echte liefhebbers is er ook een pelgrimsroute van Utrecht naar Tours, de zogenaamde Chemin d'Utrecht, vergelijkbaar met (maar minder bekend en korter dan) de Camino de Santiago de Compostella..

Sint Maarten optocht: 11 november

De traditie van de Sint Maarten optocht op 11 november begint geleidelijk aan weer meer in de belangstelling te komen, mede dankzij het werk van het Sint Maartensberaad. De foto's geven een indruk van de viering in 2014.

In Oudwijk, net ten noorden van het Wilhelminapark, vind je het Rosarium.  Bij de ingang staat een bord met bovenstaande tekst.

Nos Jungunt Rosae (ons verenigen de rozen) is de naam van de vereniging van rozenkwekers die het initiatief nam om dit Rosarium aan te leggen. Ze namen daarvoor tuinarchitect J.J. Denier van der Gon in de arm, die het tot een ware showcase van rozenrassen maakte: 150 verschillende soorten rozen waren hier te bewonderen. De aanleg was voltooid in 1913 en sindsdien is dit een fraai rustpunt in een sowieso al mooi en groen deel van de stad Utrecht.

De tuin werd al in 1913 overgedragen aan de gemeente Utrecht, maar tot 1938 bleef de vereniging het onderhoud verzorgen van het Rosarium. Nu is de gemeente Utrecht hiervoor verantwoordelijk. En, zoals het bord aangeeft: het publiek!

Het Rosarium huisvest twee interessante sculpturen: "Vechtende kalkoenen" van Theo Mulder en "Rustende duiven" van Janko Berman.

Elke zaterdag groeit dit gedicht met een letter; een beeldhouwer houwt dan op locatie tussen 13:00 en 14:00 uur de volgende letter van het gedicht.

De start van het gedicht was op 2 juni 2012, toen toenmalig burgemeester Aleid Wolfsen het begin van het gedicht onthulde. De stichting achter dit initiatief hoopt dat het project eindeloos zal zijn en zo generaties hun zinnen in de stad Utrecht zullen blijven schrijven.

Het gedicht begint zo:

"Je zult ergens moeten beginnen om het verleden een plaats te geven, het heden doet er steeds minder toe. Hoe verder je bent, hoe beter. Ga maar door nu, laat je sporen na. Vergeet de flits waarin je mag bestaan, de wereld is je stratenplan. Was er een tijd dat je een ander was: die ging voorbij."

Om het hele gedicht (tot dusver) te lezen, zul je de wandeling zelf moeten maken!

De wijk Lombok veranderde vanaf de zestiger jaren van een echt Utrechtse arbeiderswijk naar een echte multi-culturele buurt. Op zaterdag is de Kanaalstraat, de straat die Lombok van oost naar west doorkruist, een internationale markt. Zoek je een Turks koffiehuis of een aziatisch eethuis? Een Marrokaanse groentenboer of een Halal slager? Of ben je gewoon op zoek naar een trendy nieuwe Surinaamse eetgelegenheid? In Lombok vind je dit allemaal.

Het oostelijk deel van Lombok, dat het dichtst bij de binnenstad ligt, heet de "Kop van Lombok" en ondergaat een grote verandering. Een nieuwe, grote moskee aan het Westplein, en een nieuw appartementencomplex. Wandel de Kanaalstraat in oostelijke richting af en proef de sfeer. Niet vergeten ook even langs erfgoed Houtzaagmolen de Ster aan de Leidsche Rijn te lopen!

Meer over de ontwikkeling van deze wijk en de rol van gastarbeiders in de veranderingen lees je op onderstaande website.