interessant.in / Utrecht / Geschiedenis / Soestbergen

Is het morbide om over een begraafplaats te wandelen? Volgens de architect, Jan David Zocher jr, in ieder geval niet. Deze begraafplaats werd in de Engelse stijl aangelegd en beoogde door de fraaie contrasten met de natuur het leed te verzachten van de nabestaanden. Zocher ontwierp in het midden van het park een ronde grafheuvel, die in de volksmond al gauw de naam "Zochers taart" kreeg.

Verschillende wandelingen over de begraafplaats

De gemeente Utrecht heeft de historische waarde van deze begraafplaats onderkend en een aantal wandelingen en zelfs een speurtocht voor kinderen uitgezet. De plattegronden daarvoor kun je vinden op de website (zie hieronder).

Beroemde Utrechters

Het is misschien niet te vergelijken met Père Lachaise in Parijs, maar kenners zullen toch veel beroemde namen herkennen - voor zover grafstenen nog leesbaar zijn. Zo zijn hier begraven:

• Nicolaas Beets, schrijver van de Camera Obscura en hoogleraar theologie aan de Universiteit van Utrecht
• Christophorus Buys Ballot, de man die ontdekte dat "staande met de rug naar de wind, bevindt het lagedrukgebied zich op het noordelijk halfrond links van de waarnemer en het hogedrukgebied rechts van hem"
• De schoolmeester en schrijver van kinderboeken W.G. van der Hulst
• Gerrit Rietveld, architect van De Stijl en de Nieuwe Zakelijkheid en het Nieuwe Bouwen; uit de periode van De Stijl stammen zijn beroemde stoel (Centraal Museum) en het Rietveld-Schröderhuis.

Oorlogsverleden

Op de begraafplaats is een monument te vinden voor Utrechters, die in de Koreaanse oorlog (1950) zijn omgekomen. Niet veel verder vind je een aantal eenvoudige grafstenen voor in de Tweede Wereldoorlog omgekomen militairen uit de Gemenebest.

Het luie Eind

Dit deel van de Gansstraat, waar de begraafplaats Soestbergen tegenover de (nu voormalige) gevangenis ligt, werd in de Utrechtse volksmond "Het luie eind" genoemd. Aan de ene kant zitten ze, aan de andere kant liggen ze...

Architect

De begraafplaats is in 1830 ontworpen door Jan David Zocher jr. Hij is in Utrecht ook degene die het "park aan de stadsbuitengracht" (gelegen aan de centrumzijde van de singel) ontwierp in opdracht van burgemeester Van Asch van Wijck (en waarbij versterkingen, bolkwerken en restanten van stadsmuren verdwenen).