De Vaartsche Rijn
Een wandeltocht langs een historische waterweg: de Vaartsche Rijn moest de Utrechtse handel weer aanjagen.
Ooit stroomde de rivier de Rijn door Utrecht (ongeveer via de huidige Kromme Rijn en Leidse Rijn). Dat was mede reden voor de Romeinen om hier een castellum te bouwen. Toen men in 1122 de Rijn bij Wijk bij Duurstede afdamde en de Rijn zo in zijn huidige rivierbed belandde, had dat nadelige gevolgen voor Utrecht. De handel dreigde op te drogen.
Daarom werd in 1127 een nieuw kanaal gegraven (de Vaartsche Rijn) en begon men met de aanleg van de Oudegracht (die toen natuurlijk nog niet zo heette). De Vaarsche Rijn werd, in tegenstelling tot de Kromme Rijn, ook wel de Rechte Rijn genoemd.De Vaartsche Rijn is een van de oudste kanalen van Nederland.
Het oudste deel van de Vaarsche Rijn loopt van het Ledig Erf tot de Liesbosch, net ten zuiden van de A12. Later werd de Vaartsche Rijn doorgetrokken zodat de aansluiting gemaakt kon worden met de Hollandse IJssel, die op zijn beurt weer een open verbinding had met de Lek.
De industrie van de negentiende en twintigste eeuw van Utrecht vond je vanwege de goede bereikbaarheid terug aan waterwegen, en dus ook aan de oevers van de Vaartsche Rijn, en met name aan de oostkant.
Een wandeling vanaf het Ledig Erf brengt je via Ooster- of Westerkade bij de Jutfaseweg. Wandel verder naar het zuiden en zie de grote diversiteit aan bebouwing aan de overkant. Van nieuwbouw (De Trip starterswoningen) tot watertoren, van industriehal tot bijzondere woonhuizen: je vindt het allemaal. Een flink aantal gebouwen is tot gemeentelijk monument verklaard.
Het gebied waar de Vaartsche Rijn aansluit op het Merwedekanaal, kun je het best van de oostkant bekijken. Steek daarom, bij de Socrateslaan aangekomen, over en volg het Salamanderpad tot aan de Neerlandia, zo'n oude industrie waarvan de voorgevel is behouden.
Karakteristiek voor De Vaartsche Rijn:
Geschiedenis Industrie Architectuur